Schelphoek
Dit gebied ligt aan de zuidkust van Schouwen nabij het plaatsje Serooskerke.
De Schelphoek is ontstaan tijdens de watersnoodramp in 1953. Het gat in de dijk op deze plaats leek in eerste instantie nog mee te vallen maar in de maanden na de ramp werd het alleen maar groter. Dit resulteerde in augustus, een half jaar na de ramp, in een oppervlakte van 520 meter breed en 38 meter diep. Om het gebied werd toen een ruim vier kilometer lange ringdijk aangebracht die werd gesloten met caissons.
Het gebruik van betonnen caissons als golfbreker stamt al uit het begin van de twintigste eeuw. De eerste caissons worden door Nederlanders ontworpen maar nog niet in de praktijk toegepast. In andere landen worden de caissons wel gebruikt bij de aanleg van kunstmatige havens.
De Phoenix caissons:
Winston Churchill gaf in 1942 opdracht voor een ontwerp van een noodhaven aan een diepe- en stormachtige kust, geschikt om schepen met materieel van de geallieerden te kunnen lossen aan een Atlantische kust. Het idee van ‘afzinkbare golfbrekers’ uit het begin van de twintigste eeuw kwam weer naar voren en het uiteindelijke ontwerp van de caisson is rechthoekig van vorm en worden 'Phoenix caissons' genoemd.
Er werden in totaal 212 van deze Phoenix caissons gebouwd als golfbrekers voor de Mulberry havens in Normandië.
Van deze 212 caissons bleven er een aantal achter in Engeland die niet meer nodig waren in Frankrijk in 1944.
Deze zijn na de oorlog gebruikt om de dijkgaten te dichten in o.a. Walcheren bij Rithem waar er nog twee boven het zand uitsteken (‘beetles’ of kevers), drijvers van een pontonbrug, de afsluiting van de Braakman in Zeeuws – Vlaanderen, de Brielse Maas in Zuid-Holland, Kruiningen en het Veerse Gat.
Vanuit het Engelse Portland zijn de laatste caissons versleept naar Zeeland en zijn er vier gebruikt in Ouwerkerk op Schouwen – Duiveland om daar het stroomgat te dichten na de watersnoodramp van 1953.
Er liggen 3 caissons . Van west naar oost, 2 caissons die over waren van de deltawerken, daar naast een Phoenix caisson. Daarnaast lag in 2011 een betonnen wrak.
Dinsdag 5 juli 2011 is gestart met de verplaatsing van het betonnen schip "Le Serpent" vanuit De Schelphoek naar het Grevelingenmeer om daar dienst te gaan doen als duikwrak.
Rijkswaterstaat Zeeland, Provincie Zeeland, Gemeente Schouwen-Duiveland, Nederlandse Onderwatersport Bond, Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen en Dive-Inn De Kabbelaar zijn sinds 2009 bezig met het voorbereiden van het afzinken van een schip in het Grevelingenmeer. Het schip dat wordt afgezonken ligt sinds 1970 in het gebied de Schelphoek (Oosterschelde). Dit schip dat rond 1920 in Frankrijk is gebouwd, bestaat geheel uit gewapend beton en heeft aanvankelijk dienst gedaan als bulkschip voor het transport van kolen tussen Engeland en Frankrijk.
Het schip is zo’n zestig meter lang en is rond 1970 in de Schelphoek afgezonken. Bij laag water was nog slechts de kajuit van het schip vanaf de wal zichtbaar.
In februari van dit jaar is het schip succesvol geborgen. De weken erna is er hard gewerkt aan het duikveilig maken van het schip. Zo werden te kleine mangaten dichtgelast en werden andere gaten juist groter gemaakt zodat sportduikers veilig het schip in en uit kunnen. Daarnaast is er een laag lege schelpen in diverse ruimten van het schip gestort zodat flora en fauna zich gemakkelijk in het schip kunnen vestigen.
Het schip wordt in het Grevelingenmeer ten westen van de jachthaven van Scharendijke afgezonken om daar als kunstmatig rif de onderwaternatuur en de onderwatersport een extra stimulans te geven.
Het verplaatsen van dit schip is een uniek project: in Nederland is het nog niet eerder voorgekomen dat een schip van dit formaat voor de duiksport is afgezonken. Het project wordt dan ook gezien als een nieuwe impuls voor het toerisme in Zeeland en Zuid-Holland en de duiksport in het bijzonder!
De meest westelijke caisson is een zgn. landhoofdcaisson. Omdat deze, in tegenstelling tot de schuin-aflopende bestemmingslocatie, op een vlakke bodem is afgezonken ligt de bovenkant schuin, en vormt dit een prachtige mogelijkheid om met een kano, surfplank, of klein bootje aan te meren, en op een beschutte plaats in de zon uit te rusten, of van hieruit even te zwemmen.
Niet alleen vogels gaan op de vlucht voor het water. Ook de Zeeuwen hebben de nodige keren de biezen moeten pakken. Steeds opnieuw drong de zee op en overspoelde dijken en dorpen. Hier aan de Zuidkust zijn tussen 1475 en 1650 minstens vijftien dorpen in het water verdwenen. En wat restte is alleen de Plompe Toren. Ooit hoorde de toren bij het welvarende dorpje Koudekerke. In de toren is nu een klein maar charmant informatiecentrum van Natuurmonumenten ingericht.
Hier hoort u de sage over het verdronken dorp Koudekerke. Ook is de toren gratis te beklimmen! In de verte ziet u vaak zeehondjes op de zandbank liggen.
De Schelphoek is ontstaan tijdens de watersnoodramp in 1953. Het gat in de dijk op deze plaats leek in eerste instantie nog mee te vallen maar in de maanden na de ramp werd het alleen maar groter. Dit resulteerde in augustus, een half jaar na de ramp, in een oppervlakte van 520 meter breed en 38 meter diep. Om het gebied werd toen een ruim vier kilometer lange ringdijk aangebracht die werd gesloten met caissons.
Het gebruik van betonnen caissons als golfbreker stamt al uit het begin van de twintigste eeuw. De eerste caissons worden door Nederlanders ontworpen maar nog niet in de praktijk toegepast. In andere landen worden de caissons wel gebruikt bij de aanleg van kunstmatige havens.
De Phoenix caissons:
Winston Churchill gaf in 1942 opdracht voor een ontwerp van een noodhaven aan een diepe- en stormachtige kust, geschikt om schepen met materieel van de geallieerden te kunnen lossen aan een Atlantische kust. Het idee van ‘afzinkbare golfbrekers’ uit het begin van de twintigste eeuw kwam weer naar voren en het uiteindelijke ontwerp van de caisson is rechthoekig van vorm en worden 'Phoenix caissons' genoemd.
Er werden in totaal 212 van deze Phoenix caissons gebouwd als golfbrekers voor de Mulberry havens in Normandië.
Van deze 212 caissons bleven er een aantal achter in Engeland die niet meer nodig waren in Frankrijk in 1944.
Deze zijn na de oorlog gebruikt om de dijkgaten te dichten in o.a. Walcheren bij Rithem waar er nog twee boven het zand uitsteken (‘beetles’ of kevers), drijvers van een pontonbrug, de afsluiting van de Braakman in Zeeuws – Vlaanderen, de Brielse Maas in Zuid-Holland, Kruiningen en het Veerse Gat.
Vanuit het Engelse Portland zijn de laatste caissons versleept naar Zeeland en zijn er vier gebruikt in Ouwerkerk op Schouwen – Duiveland om daar het stroomgat te dichten na de watersnoodramp van 1953.
Er liggen 3 caissons . Van west naar oost, 2 caissons die over waren van de deltawerken, daar naast een Phoenix caisson. Daarnaast lag in 2011 een betonnen wrak.
Dinsdag 5 juli 2011 is gestart met de verplaatsing van het betonnen schip "Le Serpent" vanuit De Schelphoek naar het Grevelingenmeer om daar dienst te gaan doen als duikwrak.
Rijkswaterstaat Zeeland, Provincie Zeeland, Gemeente Schouwen-Duiveland, Nederlandse Onderwatersport Bond, Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen en Dive-Inn De Kabbelaar zijn sinds 2009 bezig met het voorbereiden van het afzinken van een schip in het Grevelingenmeer. Het schip dat wordt afgezonken ligt sinds 1970 in het gebied de Schelphoek (Oosterschelde). Dit schip dat rond 1920 in Frankrijk is gebouwd, bestaat geheel uit gewapend beton en heeft aanvankelijk dienst gedaan als bulkschip voor het transport van kolen tussen Engeland en Frankrijk.
Het schip is zo’n zestig meter lang en is rond 1970 in de Schelphoek afgezonken. Bij laag water was nog slechts de kajuit van het schip vanaf de wal zichtbaar.
In februari van dit jaar is het schip succesvol geborgen. De weken erna is er hard gewerkt aan het duikveilig maken van het schip. Zo werden te kleine mangaten dichtgelast en werden andere gaten juist groter gemaakt zodat sportduikers veilig het schip in en uit kunnen. Daarnaast is er een laag lege schelpen in diverse ruimten van het schip gestort zodat flora en fauna zich gemakkelijk in het schip kunnen vestigen.
Het schip wordt in het Grevelingenmeer ten westen van de jachthaven van Scharendijke afgezonken om daar als kunstmatig rif de onderwaternatuur en de onderwatersport een extra stimulans te geven.
Het verplaatsen van dit schip is een uniek project: in Nederland is het nog niet eerder voorgekomen dat een schip van dit formaat voor de duiksport is afgezonken. Het project wordt dan ook gezien als een nieuwe impuls voor het toerisme in Zeeland en Zuid-Holland en de duiksport in het bijzonder!
De meest westelijke caisson is een zgn. landhoofdcaisson. Omdat deze, in tegenstelling tot de schuin-aflopende bestemmingslocatie, op een vlakke bodem is afgezonken ligt de bovenkant schuin, en vormt dit een prachtige mogelijkheid om met een kano, surfplank, of klein bootje aan te meren, en op een beschutte plaats in de zon uit te rusten, of van hieruit even te zwemmen.
 |
| Caissons in de Schelphoek |
Niet alleen vogels gaan op de vlucht voor het water. Ook de Zeeuwen hebben de nodige keren de biezen moeten pakken. Steeds opnieuw drong de zee op en overspoelde dijken en dorpen. Hier aan de Zuidkust zijn tussen 1475 en 1650 minstens vijftien dorpen in het water verdwenen. En wat restte is alleen de Plompe Toren. Ooit hoorde de toren bij het welvarende dorpje Koudekerke. In de toren is nu een klein maar charmant informatiecentrum van Natuurmonumenten ingericht.
Hier hoort u de sage over het verdronken dorp Koudekerke. Ook is de toren gratis te beklimmen! In de verte ziet u vaak zeehondjes op de zandbank liggen.
 |
| 2 november 2018 |
De Schelphoek en De Plomte Toren
Reacties
Een reactie posten